Garncarstwo u Jakutöw.
301
si§ od ziemi, ktör3 nazywajq. « buor» lub « cuor » 5 . By glinie dodac wi§cej
spoistosci i t§zyzny, rozrabiaj^. 33. z gor^c^ wod^ ; bogacze dolewaj’3 nieco
kwasnego mleka, tzw. sorat, dzi§ki czemu glina t§zeje, nabiera klejkowatosci
i jasniejszej barwy ; w ten sposöb przygotowanej gliny uzywaj3 Jakuci jedynie
do oblepiania wzgl^dnie wylepiania komina 6 .
Do wyrobu naczyn Jakuci uzywaja lepszego gatunku gliny, zwanego
« tuoi ». Zloza «tuoi’n » napotyka si§ w dolinach gor ; S3 one pilnie poszukiwane
przez tubylcow, lecz nie S3 bynajmniej \vlasn0sci3 odkrywcy, ale, jak
wszystkie inne naturalne bogactwa ziemi, nalez3 do wszystkich i kazdy
Rye. 1.
Narz^dzia garncarskie. a) Miotek drewniany ; b) Obrijezki z wierzbiny ; c) Kule dre-
wniane ; d) Eopatka drewniana ; e) Noz drewniany; /) Piecz^/tki drewniane ; g) Skro-
baezka zelazna. (Jochelson W., The Yakut, s. 158.)
moze z nich korzystac wedlug potrzeby. Sprzeczki i zatargi w zwi3zku z eks-
ploatacj3 zloz gliny rozstrzygaj3 S3dy rodowe na podstawie prawa zwyeza-
jowego. Jakucki tuoi jest zwykle koloru ciemno-brunatnego ; spotyka si$
takze, jednakowoz rzadko, zloza gliny zoltej i bialej. Wyszukiwanie zloz
gliny garncarskiej i jej dostawa jest zadaniem m§zczyzny, zas sam wyrob
naczyn jest wyl3cznym zaj§ciem kobiety. Zwykle kazda jurta posiada swoj3
garncarkg, gdyz wyrob naczyn glinianych jak i wylepianie komina glin3
nalez3 do robot kobiecych ; z braku garncarki lub z powodu nieudolnosci
gospodynie jakuckie zamawiaj3 lub kupuj3 garnki u miejscowych garncarek
lub w miescie. Jochelson widzial w Jakucku garnki wyrobione przy pomocy
kola garncarskiego, sprowadzane z Rosji 7 .
5 Sieroszewski 196 ; Jochelson 157. Glin§ uzywanq, do oblepiana jurty nazy-
waj^ Jakuci chara tuoi. Piekarski E., Slowar jakutskago jazyka. St. Petersburg 1899,
s. 2817.
6 Sieroszewski 196 ; Jochelson 158.
7 Jochelson 163 ; Sieroszewski 196.